De hel(den) van Mehlbek

Sleeswijk-Holstein is gevormd door de laatste ijstijd. De meest zichtbare effecten zijn dat het land golvend is zodat je als fietser steeds vals plat naar boven of beneden hebt. Eerlijk gezegd heb ik een lichte voorkeur voor deze laatste variant. Een tweede  zichtbaar overblijfsel van de ijstijd zijn de grote zwerfkeien die je overal ziet. Soms worden ze gebruikt als erfafscheiding bij boerderijen, maar je kunt ze natuurlijk ook voor andere dingen gebruiken.

Mehlbek bestaat uit een kleine  dorpskern met daaromheen een handvol boerderijen. Alles bij elkaar een gemeenschap van een paar honderd mensen. Midden in het dorp is een bescheiden monument opgetrokken: drie zwerfstenen met inscripties. Ik stap af en lees wat er op de stenen staat. De middelste, grootste steen vermeldt de 'Helden von 1914 - 1918' met daaronder 21 namen. Links en rechts staan nog twee zwerfkeien met daarop 35 namen van mannen uit het dorp die zijn 'gestorben fürs Vaterland' of vermist zijn geraakt in de periode 1939 - 1945. Opmerkelijk is dat zij geen helden meer genoemd worden. De gemiddelde leeftijd van de mannen en jongens is nauwelijks 21 jaar.

Als ik me probeer voor te stellen hoeveel verdriet deze kleine gemeenschap in twee generaties te verduren heeft gehad, ben ik er stil van. In 2015 heb ik de Frontlijnroute gefietst, de frontlijn van de Eerste Wereldoorlog van Nieuwpoort (B) tot Basel (Zw). Honderden kilometers met letterlijk miljoenen graven als symbool van zinloos verloren levens, van onbeschrijflijk veel pijn en verdriet - allemaal tot meerdere eer en glorie van een aantal verknipte machtshebbers, waaronder Kaiser Wilhelm II van Duitsland die zo roemloos aan zijn einde kwam op een kasteeltje in Doorn.

Een eindje verder kom ik de keizer weer tegen bij het oversteken van het Nord-Ostsee Kanal. Beter  bekend als Kaiser Wilhelm Kanal. Dat zat zo: Kaiser Wilhelm was eind 19e eeuw zéér gefrustreerd dat zijn Engelse neven (Wilhelm was een kleinzoon van koningin Victoria) veel meer koloniën en oorlogsschepen hadden dan hij. Om het eerste probleem op te lossen, heeft hij o.a. Namibië laten inpikken en de bevolking laten decimeren (zie mijn blogje over Namibië  2016).

Om het tweede probleem op te lossen, heeft hij niet alleen de Duitse marinevloot sterk laten uitbreiden, maar ook dit kanaal dwars door Sleeswijk-Holstein laten graven. Op die manier hoefde zijn oorlogsvloot niet via Skagen van de Oostzee naar de Noordzee en vice versa.

Geholpen heeft het allemaal niet. Duitsland is smadelijk vernederd in de Eerste Wereldoorlog waarop de overwinnaars zich zo belachelijk gedroegen, dat daarmee en passant het fundament voor de Tweede Wereldoorlog werd gelegd. Tsja, en de prijs wordt iedere keer betaald door helden uit Mehlbeck of ieder ander denkbaar dorpje in Frankrijk, België, Nederland of waar dan ook...